درود به همگی! در این متن قصد دارم درباره استفاده بهینه از فیلم‌های آموزشی صحبت کنم؛ از این‌که چه زمانی فیلم‌های آموزشی می‌توانند به پیشرفت شما کمک کنند و چه زمانی ممکن است موجب هدر رفتن زمان شما شوند.
استفاده از فیلم‌های آموزشی: فرصت یا چالش؟
فیلم‌های آموزشی یکی از ابزارهای پرطرفدار در بین دانش‌آموزان کنکوری هستند، اما باید توجه داشت که استفاده از آن‌ها به تنهایی نمی‌تواند موفقیت شما را تضمین کند. دانش‌آموزانی که به طور کامل به این فیلم‌ها وابسته می‌شوند، معمولاً نمی‌توانند نتیجه مطلوبی بگیرند. اگر فکر می‌کنید که می‌توانید مدرسه و کلاس‌های حضوری را کنار بگذارید و با تکیه بر فیلم‌های آموزشی موفق شوید، باید بدانید که ممکن است دچار اشتباه شوید.
حتی اگر معلم مدرسه‌تان کیفیت تدریس بسیار بالایی نداشته باشد، باز هم رفتن به کلاس و دریافت اولین آشنایی با مباحث از اهمیت زیادی برخوردار است. بعد از آن، با مطالعه شخصی و مرور درس‌نامه‌ها می‌توانید به سطح بالاتری از یادگیری دست پیدا کنید و تمرکز بیشتری روی تست‌زنی و درک عمیق مطالب داشته باشید.
کاهش اتلاف وقت در استفاده از فیلم‌های آموزشی
یکی از چالش‌های اصلی در استفاده از فیلم‌های آموزشی، طولانی بودن آن‌ها است. به عنوان مثال، در مبحث تابع، شاید بیش از ۱۰ تا ۱۲ ساعت فیلم آموزشی برای مشاهده وجود داشته باشد. حالا تصور کنید اگر از همان ابتدا خودتان به طور خودآموز با استفاده از درس‌نامه‌ها و تدریس معلم مدرسه، مبحث را یاد بگیرید، هم در زمان صرفه‌جویی می‌کنید و هم ذهن‌تان درگیرتری خواهد بود.
چه زمانی باید از فیلم‌های آموزشی استفاده کنیم؟
فیلم‌های آموزشی می‌توانند در شرایط خاص بسیار مؤثر باشند؛ مثلاً اگر شما از یک مبحث فاصله زیادی گرفته‌اید، یا رشته‌تان تغییر کرده و باید درس‌های جدیدی یاد بگیرید، استفاده از فیلم‌های آموزشی می‌تواند مفید باشد. همچنین اگر در شهرتان دسترسی به معلم‌های خوب و باکیفیت ندارید، استفاده از این فیلم‌ها می‌تواند گزینه مناسبی باشد. اما اگر دبیر خوبی در دسترس دارید، کلاس حضوری می‌تواند به دلیل تعامل بهتر با معلم و امکان پرسش و پاسخ، گزینه بهتری برای یادگیری باشد.
تکنیک‌های مدیریت زمان در تماشای فیلم‌های آموزشی
یکی از مهم‌ترین تکنیک‌ها در استفاده از فیلم‌های آموزشی، بهره‌گیری از امکان افزایش سرعت پخش فیلم است. با تنظیم سرعت روی 1.5 یا 2 برابر، می‌توانید مطالب را سریع‌تر مرور کنید. این روش نه تنها زمان مطالعه را کاهش می‌دهد، بلکه باعث می‌شود ذهن شما تمرکز بیشتری روی مطالب داشته باشد و مطالب به صورت فشرده‌تر وارد حافظه‌تان شود. البته این روش را باید با دقت انجام دهید و مطمئن شوید که نکات مهم را به خوبی درک کرده‌اید.
برنامه‌ریزی برای تعادل بین فیلم آموزشی و تست‌زنی
اگر قرار است از فیلم آموزشی استفاده کنید، حتماً بلافاصله بعد از مشاهده فیلم شروع به حل تست کنید. اگر فیلم آموزشی را امروز می‌بینید و قرار است دو روز بعد تست بزنید، این کار نتیجه مطلوبی نخواهد داشت و احتمال فراموشی مطالب بالا می‌رود. پس بهتر است بعد از هر جلسه، سریعاً چند تست مرتبط بزنید تا مطالب به خوبی در ذهن‌تان تثبیت شوند.
ترفندهایی برای یادگیری بهتر از فیلم‌های آموزشی
اگر از فیلم‌های آموزشی به صورت آفلاین استفاده می‌کنید، سعی کنید که هنگام مشاهده فیلم‌ها تعامل ذهنی با دبیر داشته باشید؛ یعنی وقتی سوالی از شما می‌پرسد، در ذهن‌تان پاسخ دهید یا اگر مثالی حل می‌کند، خودتان نیز آن را دوباره حل کنید. این کار به شما کمک می‌کند تا با تمرکز و دقت بیشتری مطالب را یاد بگیرید.
برای این‌که به نتیجه بهتری برسید، بهتر است فیلم‌های طولانی را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کنید. به عنوان مثال، اگر یک فیلم آموزشی چهار ساعته دارید، آن را به قسمت‌های یک ساعته تقسیم کرده و بعد از هر قسمت، تست‌های مربوطه را بزنید. این روش کمک می‌کند که مطالب بهتر در ذهن‌تان جای بگیرند و احساس خستگی نکنید.
انتخاب محتوای آموزشی مناسب
لازم نیست برای هر مبحث از فیلم آموزشی استفاده کنید. اگر مباحثی مثل اسید و باز را در شیمی دارید، نیاز نیست همه بخش‌ها را با فیلم آموزشی مرور کنید. بخش‌هایی که نیاز به یادگیری عمیق‌تر دارند، مثل مسائل، بهتر است با فیلم آموزش داده شوند، اما بخش‌های حفظی و تئوری را می‌توانید به کمک درس‌نامه‌های قوی مثل خیلی سبز یا مبتکران خودتان مطالعه کنید.
زمانی که فیلم آموزشی مضر می‌شود
فیلم‌های آموزشی می‌توانند مضر باشند اگر به آن‌ها اعتیاد پیدا کنید و احساس کنید که بدون دیدن فیلم نمی‌توانید درس بخوانید. این موضوع می‌تواند باعث شود که زمان زیادی را بدون بهره‌وری کافی صرف کنید و از تست‌زنی و مرور کتاب‌های اصلی عقب بمانید.
یکی از اشتباهات رایج در بین دانش‌آموزان این است که سعی می‌کنند همه روز را به دیدن فیلم‌های آموزشی بگذرانند. این روش نه تنها نتیجه خوبی ندارد، بلکه شما را از تست‌زنی و یادگیری فعال دور می‌کند. هدف اصلی باید این باشد که روزانه تعداد مناسبی تست بزنید تا مهارت‌های لازم برای کنکور را به دست بیاورید.
استفاده از جزوات و یادداشت‌برداری هنگام تماشای فیلم‌های آموزشی
یکی از نکات مهم هنگام استفاده از فیلم‌های آموزشی، تهیه جزوه است. بهتر است جزوات فیلم‌های آموزشی را پرینت بگیرید و از قبل آماده داشته باشید. این کار باعث می‌شود هنگام مشاهده فیلم وقت‌تان کمتر تلف شود و تمرکز بیشتری روی یادگیری داشته باشید.
بعد از هر بخش از فیلم، به مدت کوتاهی (مثلاً 10 دقیقه) آن‌چه را که یاد گرفتید از روی جزوه دبیر مرور کنید. این کار کمک می‌کند که مطالب بهتر در ذهن‌تان ثبت شوند و همچنین مطالبی که در فیلم فراموش کرده‌اید، مرور شوند.
رعایت تعادل بین فیلم آموزشی و تست‌زنی
بهتر است که زمان مطالعه خود را به طور متعادل بین فیلم آموزشی و تست‌زنی تقسیم کنید. توصیه من این است که نسبت استفاده از فیلم آموزشی به تست‌زنی را 40 به 60 نگه دارید. همچنین سعی کنید که روزانه حداقل 150 تست بزنید؛ این عدد برای کسی که به دنبال کسب رتبه برتر است، ضروری است.
اهمیت استفاده بهینه از معلمان مدرسه
اگر دبیر مدرسه خوبی دارید، قدر آن را بدانید و سعی کنید از زمان کلاس‌های حضوری بهترین استفاده را بکنید. فیلم‌های آموزشی به شدت وقت‌گیر هستند و برای هر درسی نمی‌توان به طور کامل به آن‌ها اتکا کرد. سعی کنید بیشتر از دو درس را به فیلم‌های آموزشی اختصاص ندهید و برای دروس دیگر از تدریس حضوری یا مطالعه شخصی استفاده کنید.
جمع‌بندی و توصیه نهایی
فیلم‌های آموزشی می‌توانند ابزار مفیدی برای یادگیری باشند، اما نباید به آن‌ها به عنوان تنها راه‌حل نگاه کرد. باید برنامه‌ای متعادل داشته باشید که در آن به تست‌زنی، مرور درس‌نامه‌ها، و استفاده از فیلم‌های آموزشی به صورت محدود پرداخته شود. امیدوارم این نکات برای شما مفید باشد و اگر فکر می‌کنید نکات گفته‌شده برای دوستان‌تان هم کاربردی است، این ویس را با آن‌ها به اشتراک بگذارید.
