قانون پارکینسون یکی از اصول روانشناسی زمان و مدیریت آن است که به‌ویژه در دوران کنکور می‌تواند ابزاری قدرتمند برای موفقیت باشد. در این قانون، اصول و روش‌هایی برای بهینه‌سازی زمان و افزایش بازدهی مورد توجه قرار می‌گیرد که درک و پیاده‌سازی آن‌ها، می‌تواند در دوران پرچالش کنکور به دانش‌آموزان کمک کند تا بهره‌وری بالاتری داشته باشند و از وقت خود به بهترین شکل ممکن استفاده کنند.
مفهوم قانون پارکینسون و دلیل اهمیت آن
در قانون پارکینسون آمده است که “هر کاری به اندازه زمانی که برای آن در نظر گرفته شده، طول خواهد کشید.” به عبارتی دیگر، وقتی برای یک کار زمان زیادی اختصاص داده شود، ذهن ما تمایل به کندی و تأخیر در انجام آن دارد. بنابراین، یک کار ساده که می‌توانست در یک ساعت انجام شود، در صورت داشتن زمان بیشتر، طولانی‌تر می‌شود.
این اصل از دیدگاه روانشناسی و عملکرد مغز نیز منطقی است. مغز ما به‌گونه‌ای طراحی شده است که تمایل به صرف انرژی کم‌تر دارد و به‌محض اینکه محدودیتی در زمان احساس نکند، تمایل به تعویق و انجام کار در لحظات آخر را پیدا می‌کند. بنابراین، اگر دانش‌آموزان زمان خود را به‌درستی مدیریت نکنند، ممکن است وقت ارزشمند کنکور را به هدر بدهند.
چرا مطالعه یک درس در یک هفته تمام می‌شود اما در ۵ روز هم قابل انجام است؟
این پرسش کاملاً بر مبنای قانون پارکینسون قابل پاسخ‌گویی است. وقتی یک دانش‌آموز برای مطالعه یک درس یک هفته زمان تعیین می‌کند، معمولاً این مطالعه تا انتهای همان هفته طول می‌کشد؛ اما اگر مدت زمان مطالعه را محدود کند و مثلاً ۵ روز را برای مطالعه تعیین کند، همان حجم مطالب را در این مدت زمانی کوتاه‌تر به پایان می‌رساند. دلیل این مسئله این است که وقتی یک ضرب‌الاجل یا محدودیت زمانی مشخص تعیین می‌شود، ذهن ما تلاش می‌کند تا به نحو احسن در آن بازه زمانی کار را به پایان برساند و از اتلاف وقت جلوگیری کند.
چرا قانون پارکینسون برای کنکوری‌ها اهمیت دارد؟
در سال کنکور، با توجه به حجم بالای دروس و ضرورت مرورهای مکرر، دانش‌آموزان نیاز دارند که به‌طور مستمر برنامه‌های خود را ارزیابی کنند و از اتلاف وقت جلوگیری کنند. در این شرایط، قانون پارکینسون کمک می‌کند تا دانش‌آموزان در تعیین زمان مطالعه برای هر درس دقت کنند و با توجه به اولویت‌های درسی، مدت زمان مشخصی را به هر موضوع اختصاص دهند. این کار باعث می‌شود که مطالعه‌ها فشرده‌تر، مؤثرتر و با بهره‌وری بالاتر انجام شود.
چطور می‌توان قانون پارکینسون را در برنامه‌ریزی کنکوری اجرا کرد؟
برای اجرای قانون پارکینسون در برنامه‌ریزی درسی کنکور، راهکارهای زیر می‌تواند مؤثر باشد:
۱. تعیین مهلت‌های دقیق و منطقی برای هر درس
یکی از مهم‌ترین اصول در استفاده از قانون پارکینسون، تعیین ضرب‌الاجل‌ها و مهلت‌های زمانی مشخص برای مطالعه هر درس است. برای مثال، اگر می‌خواهید یک فصل از کتاب زیست‌شناسی را مطالعه کنید، به‌طور دقیق مشخص کنید که این مطالعه باید تا پایان هفته به پایان برسد و از طولانی کردن زمان مطالعه جلوگیری کنید.
۲. ایجاد حس فوریت و انگیزه برای به اتمام رساندن کار
حس فوریت، به دانش‌آموز کمک می‌کند که برای انجام مطالعه‌ها با تمرکز و انگیزه بیشتری تلاش کند. وقتی فرد بداند که زمان محدودی برای انجام یک کار دارد، تمرکز و انگیزه بیشتری پیدا می‌کند و در نتیجه، به شکل بهینه‌تری از وقت خود استفاده خواهد کرد.
۳. استفاده از تکنیک تقسیم‌بندی زمانی
یک راهکار مؤثر برای استفاده از قانون پارکینسون، استفاده از تکنیک تقسیم‌بندی زمانی یا تکنیک پومودورو است. در این تکنیک، بازه‌های کوتاهی مثلاً ۲۵ دقیقه برای مطالعه تعیین می‌شود و پس از آن یک استراحت کوتاه در نظر گرفته می‌شود. با این روش، مغز با محدودیت‌های زمانی کوتاه‌تر کار می‌کند و بازدهی مطالعه افزایش می‌یابد.
تاثیرات منفی قانون پارکینسون و چگونگی پیشگیری از آن‌ها
هرچند قانون پارکینسون می‌تواند کمک زیادی به مدیریت زمان کند، اما اگر به‌درستی اجرا نشود، ممکن است نتیجه معکوس بدهد و باعث خستگی ذهنی و فرسودگی شود. به همین دلیل، اجرای این قانون نیازمند رعایت تعادل بین زمان مطالعه و استراحت‌های کوتاه است. به‌عنوان مثال، اگر درسی نیاز به عمق مطالعه بیشتری دارد، باید زمان مناسبی به آن اختصاص داده شود و صرفاً به دلیل محدودیت زمانی، کیفیت فدای سرعت نشود.
مثال‌هایی از اجرای قانون پارکینسون در دوران کنکور
برای درک بهتر، بیایید چند مثال را بررسی کنیم:
۱. مطالعه شیمی در دو روز: فرض کنید شما برای مطالعه یک فصل از شیمی دو روز زمان تعیین می‌کنید. با توجه به قانون پارکینسون، احتمالاً تمام تلاش خود را می‌کنید که این فصل را در همان دو روز مطالعه کنید. بنابراین، به جای اینکه مطالعه شیمی تا یک هفته طول بکشد، در همان دو روز مطالعه کامل انجام می‌شود.
۲. حل تست‌های فیزیک در بازه‌های زمانی مشخص: در دوران کنکور، تست‌زنی اهمیت زیادی دارد و برای هر درس باید تعداد زیادی تست حل شود. حالا فرض کنید شما برای هر ۱۰ تست، ۳۰ دقیقه زمان تعیین می‌کنید. این محدودیت زمانی به شما کمک می‌کند که با تمرکز بیشتری تست‌ها را حل کنید و از هدر رفتن زمان جلوگیری کنید.
چرا تعیین مهلت‌های زمانی دقیق مهم است؟
تعیین مهلت زمانی و ضرب‌الاجل‌ها به دانش‌آموزان کمک می‌کند تا از بی‌برنامگی و کندی در انجام کارهای خود جلوگیری کنند. یکی از دلایلی که بسیاری از دانش‌آموزان در انجام برنامه‌های درسی خود دچار مشکل می‌شوند، عدم تعیین زمان دقیق برای اتمام هر موضوع است. اگر دانش‌آموز بداند که باید تا پایان هفته به مطالعه یک درس بپردازد، بیشتر احتمال دارد که زمان خود را بهتر مدیریت کند.
نتیجه‌گیری: چگونه از قانون پارکینسون به نفع خود در سال کنکور استفاده کنیم؟
در نهایت، برای موفقیت در کنکور و بهره‌برداری از قانون پارکینسون، بهتر است برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشید. هر درس و مبحث را با زمان‌بندی دقیق مطالعه کنید و برای مرور و تست‌زنی، زمان مشخصی در نظر بگیرید. اگر بتوانید محدودیت‌های زمانی را به‌درستی اجرا کنید، نه‌تنها از اتلاف وقت جلوگیری می‌کنید، بلکه بهره‌وری شما نیز به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت.
قانون پارکینسون با ایجاد نظم و تعیین زمان‌های دقیق، می‌تواند به کنکوری‌ها کمک کند تا به‌جای اتلاف وقت، از زمان خود بهینه استفاده کنند و با برنامه‌ریزی صحیح، در مسیر موفقیت قرار بگیرند.
