چطور ساعت مطالعه خود را برای کنکور افزایش دهیم؟ راهکارهای عملی و مفید
بچه‌ها سلام! امیدوارم حال دلتون خوب باشه و با انگیزه‌های بالاتر برای هدفتون تلاش کنید. امروز می‌خواهم درباره یکی از موضوعات کلیدی کنکوری‌ها صحبت کنم: راهکارهای افزایش ساعت مطالعه. اگر تا به حال برایتان پیش آمده که بگویید «نمی‌توانم بیشتر از ۷ ساعت مطالعه کنم»، بدانید که تنها نیستید. خیلی از دانش‌آموزان در شروع مسیر به این مشکل برخورد می‌کنند، اما با چند راهکار ساده می‌توان این مانع را کنار زد و به موفقیت در کنکور نزدیک‌تر شد.
1. تعادل بین کیفیت و کمیت مطالعه
اولین نکته‌ای که باید توجه داشته باشید، تعادل بین کیفیت و کمیت مطالعه است. درست است که گاهی گفته می‌شود «ساعت مطالعه مهم نیست، کیفیت مهم‌تر است»، اما واقعیت این است که موفقیت در کنکور نیازمند هم زمان زیاد و هم کیفیت خوب است. وقتی دانش‌آموزان می‌گویند روزانه ۷ ساعت باکیفیت درس می‌خوانند، اما زمان کافی به مطالعه اختصاص نمی‌دهند، در واقع یکی از مهم‌ترین اصول موفقیت در کنکور را رعایت نمی‌کنند.
2. اهمیت زمان‌بندی و نمودار انرژی بدن
در طول روز، میزان انرژی و تمرکز مغز متغیر است و مانند یک نمودار سینوسی عمل می‌کند. مثلاً صبح‌ها بین ساعت ۸ تا ۱۰ صبح انرژی بالایی داریم که به مرور تا حدود ظهر این انرژی کاهش می‌یابد. بعد از ناهار نیز، بین ساعات ۲ تا ۳ بعد از ظهر انرژی به حداقل می‌رسد، ولی دوباره بعد از استراحت، مغز به حالت آماده به کار بازمی‌گردد. بنابراین، برای دستیابی به بیشترین بازدهی در مطالعه، بهتر است زمان‌هایی از روز را برای مطالعه انتخاب کنیم که مغز در بالاترین سطح تمرکز است.
3. مدیریت زمان‌های پرت
یکی از دلایل اصلی عدم موفقیت دانش‌آموزان در افزایش ساعت مطالعه، وجود زمان‌های پرت در برنامه روزانه‌شان است. برای مثال، دانش‌آموزانی هستند که صبح بیدار می‌شوند و قبل از شروع مطالعه، حدود نیم ساعت یا حتی بیشتر را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند. اگر این زمان‌ها را در طول روز جمع کنیم، شاید به چند ساعت هم برسد که می‌توانست به جای این فعالیت‌ها به درس و مطالعه اختصاص یابد.
چطور زمان‌های پرت را کاهش دهیم؟
- استفاده محدود از گوشی: توصیه می‌شود تا جای ممکن از گوشی و شبکه‌های اجتماعی دوری کنید. اگر مجبورید از گوشی استفاده کنید، سعی کنید فقط در زمان‌های استراحت بزرگ بین دو بازه مطالعاتی طولانی باشد و نه در زمان‌های استراحت کوتاه.
- استراحت‌های معقول: به جای استراحت‌های طولانی، بین هر بازه ۱.۵ تا ۲ ساعته مطالعه حدود ۱۵ تا ۲۰ دقیقه استراحت کنید. این کار علاوه بر جلوگیری از خستگی زیاد، باعث می‌شود زمان‌های پرت به حداقل برسد.
4. خواب منظم و کافی
زمان خواب و ساعت بیدار شدن شما در روزهای کنکوری تأثیر زیادی بر بازدهی مطالعه دارد. دانش‌آموزانی که شب‌ها دیر می‌خوابند و صبح‌ها به سختی بیدار می‌شوند، در نهایت نمی‌توانند در ساعت‌های ابتدایی روز به خوبی مطالعه کنند. بهتر است قبل از ساعت ۱ شب بخوابید و صبح‌ها بین ۷ تا ۸ بیدار شوید. این کار باعث می‌شود مغزتان در طول روز در وضعیت بیداری و تمرکز بهتری قرار گیرد.
5. عادت به مطالعه طولانی‌مدت
یکی دیگر از نکات کلیدی برای افزایش ساعت مطالعه، عادت دادن خود به مطالعه طولانی‌مدت است. شاید در ابتدا سخت باشد که مثلاً ۴ یا ۵ ساعت به طور مداوم مطالعه کنید، اما با تمرین و پیشرفت تدریجی می‌توانید به این ساعت‌ها عادت کنید. از نشستن‌های طولانی نترسید و خود را به مطالعه‌ی پشت سر هم عادت دهید تا بتوانید در نهایت زمان مطالعه خود را افزایش دهید.
6. اولویت‌بندی دروس و مدیریت زمان
برای افزایش ساعت مطالعه، لازم است که دروس خود را اولویت‌بندی کنید. به این معنی که ابتدا دروسی را که اهمیت بالاتری دارند یا نیازمند مرور بیشتری هستند، در برنامه بگذارید. مدیریت زمان مطالعه و اختصاص زمان مناسب به هر درس، از عوامل کلیدی موفقیت در کنکور است. سعی کنید دروسی را که نیازمند تمرکز و انرژی بیشتری هستند، در ساعت‌های ابتدایی روز مطالعه کنید و دروس سبک‌تر را به بعدازظهرها و ساعات پایانی روز موکول کنید.
7. جلوگیری از وسوسه‌های استراحت طولانی
وقتی زمان استراحت می‌رسد، مغز تمایل دارد که آن را طولانی‌تر کند. ممکن است در حال تماشای تلویزیون باشید و وسوسه شوید که چند دقیقه بیشتر بمانید. اما باید این وسوسه‌ها را کنترل کنید و خود را وادار به برگشت به مطالعه کنید. بهترین روش این است که به محض اتمام زمان استراحت، بدون فکر به چیزی، مستقیم به سراغ درس بروید.
8. تغییر محیط و انگیزه‌بخشی
گاهی تغییر محیط می‌تواند تاثیر مثبتی بر انگیزه شما بگذارد. اگر همیشه در اتاقتان مطالعه می‌کنید، گاهی به کتابخانه یا محیط آرام دیگری بروید تا انگیزه تازه‌ای پیدا کنید. همچنین می‌توانید با تهیه چارت برنامه‌ریزی روزانه و مشخص کردن اهداف روزانه، از حس خوبی که با دیدن پیشرفت به دست می‌آورید، بهره‌مند شوید.
9. محدود کردن فعالیت‌های جانبی
اگر می‌خواهید ساعت مطالعه خود را افزایش دهید، باید فعالیت‌های جانبی غیرضروری مانند تماشای زیاد تلویزیون، وقت‌گذرانی در شبکه‌های اجتماعی یا حتی بازی با گوشی را محدود کنید. این کار کمک می‌کند زمان بیشتری برای مطالعه داشته باشید و بدون استرس از وقت محدود خود استفاده کنید.
10. تنظیم بازه‌های مطالعاتی و استراحت مناسب
برای داشتن بازه‌های مطالعاتی و استراحت مناسب، توصیه می‌شود به ازای هر بازه مطالعاتی ۱ تا ۲ ساعته، ۱۰ تا ۱۵ دقیقه استراحت کنید. به عنوان مثال، اگر صبح بین ۸ تا ۱۰ مطالعه می‌کنید، ۱۵ دقیقه استراحت کرده و سپس به درس بعدی بپردازید. بازه‌های مطالعاتی کوتاه مثلاً در حد ۴۵ دقیقه نیز می‌توانند کمک کنند مغز استراحت کوتاهی کند و بازدهی مطالعه بالا رود.
نتیجه‌گیری
رسیدن به ساعت‌های مطالعه بالا تنها به برنامه‌ریزی دقیق و عزم و اراده قوی نیاز دارد. اگر توانایی کنترل زمان و مدیریت فعالیت‌های روزانه خود را پیدا کنید، می‌توانید به راحتی ساعت مطالعه خود را بهبود دهید. تنظیم خواب، مدیریت زمان‌های پرت، محدود کردن فعالیت‌های جانبی و ایجاد تعادل بین کیفیت و کمیت مطالعه از مواردی هستند که با رعایت آن‌ها می‌توانید به اهداف خود در کنکور نزدیک‌تر شوید.
با اجرای این راهکارها و کنار گذاشتن بهانه‌ها، مطمئن باشید که می‌توانید به نتیجه‌ای که می‌خواهید برسید.
