سلام به شما دانشآموزای عزیز و خوبم. امیدوارم حالتون عالی باشه. امروز میخواهیم در مورد یک مفهوم خیلی مهم صحبت کنیم که شاید برای خیلی از شماها دغدغهای بزرگ بوده باشه. موضوع این ویس درباره عملگرایی یا پراگماتیسم هست. حتماً مقاله های قبلی رو خوانده اید و متوجه شدهاید که همه این مفاهیم به هم مرتبط هستند. پیشنهاد میکنم که سلسله مقاله هارو به ترتیب بخوانید چون هر کدوم از اونها به نوعی به هم متصل هستن و همدیگه رو تکمیل میکنن.
در متن قبلی، در مورد هیتلر صحبت کردیم و ویژگیهایی که یک کنکوری باید داشته باشه تا در مسیرش موفق بشه. حالا میخواهیم در مورد عملگرایی صحبت کنیم. پراگماتیسم یا همان عملگرایی یک مکتب فکری هست که اولین بار توسط فیلسوف بزرگ آمریکایی، ویلیام جیمز مطرح شد. این مکتب به جای تمرکز بر احساسات، به واقعیتها و حقیقتهای موجود توجه میکنه. در عملگرایی، تمرکز بر این هست که به جای اینکه بخواهیم همیشه احساسات خودمون رو دنبال کنیم، به واقعیتها و آنچه که در عمل قابل لمس هست توجه کنیم. جیمز به عنوان یک دانشمند و فیلسوف بزرگ این فلسفه رو معرفی کرد و در واقع راهی جدید برای رسیدن به موفقیت به انسانها نشون داد.
افرادی که به این مکتب اعتقاد دارند، انسانهای موفقی هستند و ویژگیهای خاصی دارند. یکی از مهمترین ویژگیهای این افراد اینه که هیچ وقت در انجام وظایفشون تعلل نمیکنن. یکی از بزرگترین مشکلاتی که من به عنوان مشاور با دانشآموزان کنکوری مواجه میشم، موضوع تعلل هست. خیلی از دانشآموزان به دلایل مختلف ممکنه در انجام کارهای خود تعلل کنند. مثلاً ممکنه یک دانشآموز شب تولدی داشته باشه و به دلیل ذوق و شوقی که برای تولد داره، ساعتها وقت خودش رو برای مطالعه از دست بده. یا ممکنه دانشآموزی به این دلیل که نمیخواد از خواب بیدار بشه، 5 دقیقه 5 دقیقه شروع مطالعه رو عقب بندازه. این نوع تعلل میتونه تأثیر زیادی روی نتیجهی نهایی کنکور داشته باشه.
ویژگی دیگهای که در افراد عملگرا وجود داره اینه که این افراد اهل رویاپردازی نیستند. قبلاً هم گفتم که رویاپردازی در حد معقول میتونه مفید باشه، ولی اگر بیش از حد رویاپردازی کنیم، به جای اینکه کارهای واقعی رو انجام بدیم، بیشتر در دنیای خیالی خودمون غرق میشیم. این کار به هیچ عنوان مفید نیست. رویاپردازی زیاد باعث ترشح هورمون دوپامین در مغز میشه و این هورمون احساس شادی و رضایت به فرد میده. این احساس خوشایند میتونه باعث بشه که فرد فکر کنه به هدفش رسیده، ولی واقعیت اینه که این احساس خوشایند از رویاپردازی ناشی میشه، نه از واقعیت. مثلاً ممکنه یک دانشآموز مدام در فکر این باشه که میخواد دندونپزشکی تهران قبول بشه. این فکر باعث ترشح دوپامین میشه و باعث میشه فرد هیجان داشته باشه. ولی وقتی که به عمل نمیپردازه و فقط در ذهنش مشغول به خیالپردازی میشه، هیچ کاری برای رسیدن به هدفش انجام نمیده.
برای اینکه این مشکل رو برطرف کنیم، باید روی واقعیت تمرکز کنیم. فرض کنید میخواهید از تهران به شمال سفر کنید. اگر تمام مسیر رو فقط به این فکر کنید که میخواهید به مقصد برسید، تمام تمرکز شما از روی مسیر برداشته میشه و حتی ممکنه در حین رانندگی تمرکزتون رو از دست بدید و تصادف کنید. دقیقاً این اتفاق در دوران کنکور هم میافته. خیلی از دانشآموزان به جای تمرکز روی مسیر مطالعه و آماده شدن برای کنکور، تمام توجهشون رو معطوف به تاریخ کنکور و نتیجه میکنن و از مسیر اصلی باز میمونن.
افرادی که به مکتب پراگماتیسم اعتقاد دارند، بیشتر از رویاپردازی به واقعیت توجه میکنن. این افراد هیچ وقت منتظر ایدهآلها نیستند و به جای اینکه به وضعیت خود فکر کنند، عملگرایانه پیش میروند. اگر مشکلی دارند، فوراً به فکر حل اون مشکل میافتند و منتظر نمیمونند که شرایط به طور معجزهآسا تغییر کنه. مثلاً ممکنه شما در تاریخ نزدیک کنکور احساس کنید که درسها رو به اندازه کافی نخوندید یا به اندازه کافی آماده نیستید. افراد عملگرا میدونند که تمرکز روی ایدهآلها ممکنه باعث ایجاد اضطراب و استرس بشه. به جای اون، اونها روی واقعیت تمرکز میکنند و میخوان از همین لحظه بهترین استفاده رو از زمان خودشون ببرند.
یکی از اصول کلیدی مکتب پراگماتیسم اینه که به جای تمرکز بر ایدهآلها، باید بر واقعیتها تمرکز کنیم. خیلی از دانشآموزان به محض اینکه به نزدیکترین زمان کنکور میرسند، شروع به نگرانی میکنند و فکر میکنند که هیچ چیزی رو به خوبی نخوندند. این نگرانی باعث میشه که بسیاری از اونها تصمیمهای عجیبی بگیرند، مثل اینکه از کنکور انصراف بدن یا خود رو در شرایط استرسزا غرق کنن. افراد عملگرا اینطور فکر نمیکنند. اونها به جای اینکه به ایدهآلهای غیرواقعی فکر کنند، روی واقعیتها تمرکز میکنند و میدانند که با تلاش و تمرکز بیشتر، میتوانند بهترین نتیجه ممکن رو بگیرند.
در نهایت، باید یاد بگیرید که به جای اینکه همیشه به دنبال ایدهآلها و رویاها باشید، روی کارهای واقعی و عملی تمرکز کنید. این کار باعث میشه که در کنکور و در هر بخش دیگهای از زندگیتون موفق باشید. امیدوارم این ویس برای شما مفید بوده باشه و به شما کمک کنه تا مسیر خودتون رو بهتر و راحتتر طی کنید.